مرز هوایی چیست؟ آشنایی با مرز هوایی و چگونگی مشخص شدن آن

شاید شما نیز در اخبار چنین شنیده باشید که یک کشور به مرز هوایی یک کشور دیگر وارد شد. یا اینکه یک هواپیما به اشتباهی از مرز هوایی یک کشور دیگر سر درآورد؛ اما واقعاً مرز هوایی چیست؟ اصلاً  چطور در هوا مرزبندی وجود دارد؟ با ما در این مقاله همراه باشید تا مرز هوایی را بهتر بشناسید.

مرز هوایی چیست؟

در گذشته، مرزها فقط زمینی بودند. خب این خیلی ساده بود. هر کشور یک سری خطوط فرضی بر روی زمین می‌کشید و آن را مرز خود قرار می‌دادند. هر کشوری از مرز خود به‌خوبی محافظت می‌کرد. به تدریج با گسترش دیپلماسی، کشورهای مختلف به هم اجازه دادند تا مردمانشان وارد مرز یکدیگر شوند. در حال حاضر، با گسترش تکنولوژی، مرزها محدود به مرزهای زمینی نیستند. امروزه کشورهای کشتی، زیردریایی و هواپیما دارند. به همین خاطر مرزهای زمینی ساده و دو بعدی، دیگر کارایی نداشتند. از این رو مرز هر کشور تا هسته زمین و تا فضا مشخص شد.

از نظر کلی، به مرزبندی کشورها در هوا و یا حتی در فضا، مرز هوایی گفته می‌شود. برای درک بهتر مرز هوایی، باید ذهن خود را از حالت دو بعدی خارج کنید. باید تصور سه بعدی داشته باشید تا بتوانید مرز هوایی را درک کنید. برای درک بهتر این مرزبندی بهتر است برای شما مثال بیاوریم.

فرض کنید هر کشور، روی مرز زمینی خود، نقطه به نقطه و بدون فاصله، چراغ‌های لیزی به‌سوی آسمان قرار دهید. نور این چراغ‌های لیزری، تا ایستگاه‌های فضایی بالا می‌رود. حال زمانی که از فضا به هر کشور نگاه کنید، چه چیزی می‌بینید؟ در حقیقت این مثال ساده، به شما مرز هوایی را نشان می‌دهد. ش

شاید کشورهای مختلف بتوانند دورتادور مرز خود را دیوار بکشند. یعنی دقیقاً کاری که آمریکا در مرز خود با مکزیک انجام داد. یا اینکه همانند بسیاری از کشورها، با سیم‌خاردار و نگهبان، از مرز خود دفاع کنند؛ اما در مرز هوایی، کنترل و نظارت توسط دستگاه‌های دقیق انجام می‌شود. این دستگاه‌ها انواع رادارهای بسیار دقیق هستند.

مرز هوایی چگونه مشخص می‌شود؟

مشخص‌شدن مرز هوایی، ارتباط مستقیم با مرز زمینی هر کشور دارد. برای تشخیص مرز هوایی به هر کشور، دقیقاً همانند مثال ذکر شده عمل می‌کنند. به‌عنوان مثال تصور کنید که هر کشور یک مربع است. به این ترتیب اگر اضلاع مربع را تا ارتفاع بینهایت ادامه دهیم، مرز هوایی آن کشور شکل می‌گیرد. با توجه به اینکه مرز زمینی کشورها، حالت مربعی ندارند، تشخیص مرز هوایی کمی دشوار خواهد بود؛ اما هر کشور با کمک رادار و سیستم‌های کامپیوتری مجهز، مرز هوایی خود را مشخص می‌کند.

مرز هوایی تا کجا ادامه دارد؟

شاید این سؤال برای شما به وجود بیاید که مرز هوایی تا کجا ادامه دارد؟ در این باره قوانین مخلتفی وضع شده است. بر اساس قوانین آمریکا، هر شی پرنده که در ارتفاع بیش از 80 کیلومتری سطح زمین قرار داشته باشد؛ جزء فضانوردان محسوب می‌شود؛ اما باید شاتل‌های فضایی حین فرود را از این مسئله مستثنی کرد. در حقیقت زمانی که یک شاتل فضایی از فضا فرود می‌آید، پس از ارتفاع 80 کیلومتری، یک هواپیما یا بالگرد محسوب می‌شود!

با این وجود قوانین بین‌المللی چنین وضع شده‌اند که ارتفاع بین 30 کیلومتری تا 160 کیلومتری از سطح زمین، جزء منطقه آزاد محسوب می‌شود. شاید این سؤال برای شما به وجود بیاید که چرا این حد فاصله مشخص شده است؟ در حقیقت 30 کیلومتر، حداکثر ارتفاعی است که یک بالگرد، هواپیما یا بالن می‌تواند به آن برسد. پس فاصله بین 30 تا 160 کیلومتری، جزء مناطق آزاد بین‌المللی محسوب می‌شود. به همین خاطر بر اساس قوانین بین‌المللی، می‌توان گفت که مرز هوایی هر کشور یک حجم فضایی است که با ضرب عدد 30 کیلومتر در مساحت کل کشور حاصل می‌شود.

قوانین مرز هوایی چیست؟

قوانین مرز هوایی بسیار ساده است. اگر هر نوع شی پرنده بدون مجوز وارد مرز هوایی شود، مهاجم محسوب می‌شود. ناوگان هوایی آن کشور، ابتدا به شی پرنده هشدار می‌دهند. در طی هشدارها از او می‌خواهند تا دلیل ورود خود را توضیح دهد، فرود بیاید و یا از مرز خارج شود. اگر شی پرنده باز هم به پرواز خود ادامه دهد، آن را با موشک، هواپیما یا سایر تسلیحات نظامی، منهدم می‌کنند. هر وسیله پرنده، دارای یک شناسه پرواز است. زمانی که وارد مرز یک کشور دیگر می‌شود، روی رادار با آن شناسه مشخص خواهد شد. اگر ورود غیرمجاز انجام شود، ارتش آن کشور، با جدیت تمام اقدام خواهند کرد.

آیا مرز هوایی برای شهرها وجود دارد؟

بله، در حقیقت مرز هوایی بین شهرها، استان‌ها و ایالت‌های مختلف نیز اعمال می‌شود. حتی اگر ورود با مجوز صورت بگیرد، باز هم مسئولان رادار باید در جریان ورود یا خروج اجسام پرنده به مرزهای هوایی خود باشند.

آیا با ورود به مرز هوایی یک کشور، وارد مرز آن می‌شویم؟

این سؤال نیز شاید برای برخی افراد به وجود بیاید که در زمانی که وارد مرز هوایی یک کشور شدیم، چه قوانینی حاکم هستند؟ خب زمانی که با هواپیما یا بالگرد وارد مرز هوایی یک کشور دیگر شوید، باید مطابق با قوانین همان کشور عمل کنید.

اگر کودکی در مرز هوایی یک کشور دیگر به دنیا بیاید چه ملیتی خواهد داشت؟

این یکی از سؤالات پرطرفدار و جنجالی در دنیا است. بد نیست بدانید این سؤال ذهن بسیاری را مشغول کرد. به همین خاطر قوانین خاصی برای آن وضع کردند. هر کشور در این زمینه دو جبهه‌گیری متفاوت دارد. برخی از کشورهای تابع خون و برخی دیگر تابع خاک هستند. اگر بچه در مرز هوایی کشوری به دنیا بیاید که قوانین آن تابع خون باشند، بچه ملیت کشور مادر و پدر خود را خواهد داشت؛ اما اگر کشور تابع خاک باشد، بچه ملیت همان کشوری را خواهد گرفت که در مرز هوایی آن به دنیا آمده باشد!

تولد در هواپیما مزایای منحصر‌به‌فرد خود را نیز دارد. جالب است بدانید اگر یک کودک در هواپیمای به دنیا بیاید، تا آخر عمر خود می‌تواند از همان ایرلاین، خدمات رایگان دریافت کند! این یک قانون بین‌المللی است و همه به آن پایبند هستند.

خب دوستان و همراهان عزیز کایت، نظر شما درباره قانون مرز هوایی چیست؟ به نظر شما وقتی یک بچه در مرز هوایی یک کشور به دنیا می‌آید، باید چه ملیتی داشته باشد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. فراموش نکنید که بی‌صبرانه منتظر دیدن نظرات شما عزیزان هستیم.