سفر به مراکش | آیا ایرانی‌ها می‌توانند به مراکش سفر کنند؟

مراکش، کشوری زیبا و کهن در قاره آفریقاست که از شمال به جبل‌الطارق و دریای مدیترانه و از غرب به اقیانوس اطلس می‌رسد. این کشور در مناطق شمالی و غربی، آب‌وهوایی معتدل و بارانی دارد که متاثر از جو ساحلی اطراف آن است و مناطق جنوبی آن نیز دارای آب‌وهوایی گرم و بیابانی می‌باشد. مراکش یک کشور عربی و مسلمان است که مساجد دیدنی بسیار زیادی دارد. این کشور کهن، شهرهای تاریخی، بناهای سنتی و قلعه‌های باستانی متعددی را در خود جای داده و ردپایی از تمدن روم باستان را نیز به نمایش می‌گذارد. علاوه بر این، طبیعت زیبا و دیدنی، آداب‌وسنن مردم این کشور، غذاهای خوش‌طعم و متفاوت آن و بازارهای سنتی مراکش را نیز می‌توان از جمله جاذبه‌های گردشگری آن برشمرد که سالانه علاقه‌مندان بسیاری را از نقاط مختلف دنیا به سمت خود جذب می‌کند. مراکش کشور بسیار زیبایی است، اما در حال حاضر سفر به این کشور برای ایرانیان ممکن نیست. سفارت‌خانه دو کشور از سال 1397 تعطیل شده و امکان صدور ویزا برای اتباع ایران و مراکش وجود ندارد. در این مقاله در مورد سفر به مراکش برای ایرانیان صحبت کرده و دلایل قطع ارتباط ایران با مراکش را توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.  

دلایل قطع ارتباط مراکش با ایران

ماجرای قطع ارتباط سیاسی و دیپلماتیک بین ایران و مراکش به سال‌ها پیش برمی‌گردد. کشور مراکش از زمان استقلال خود در سال 1335 تا دی ماه 1359، روابط پرفرازونشیبی را با تهران پشت سر گذاشته و مراودات سیاسی گسترده‌ای با ایران داشته است. در دهه ۴۰ پادشاه دو کشور و وزیران، سفرهای متعددی را به تهران و پایتخت مراکش، شهر رباط، داشتند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، شاه و خانواده‌اش کشور مراکش را به عنوان یکی از پناهگا‌ه‌های خود انتخاب کرده و پس از خروج از ایران مدتی در مراکش اقامت داشتند. همین مسئله باعث عصبانیت انقلابیون شد و در نهایت به تیره شدن روابط دو کشور انجامید. حضور محمدرضا شاه پهلوی در رباط، مشکلات بسیاری را در روابط بین دو کشور ایجاد کرد و مذاکرات انجام شده بین دو ایران و مراکش نیز نتیجه‌ای در پی نداشت.

در ادامه این ماجراها­، کشور ایران در مقابل اتفاقات پیش‌آمده در قلمرو مراکش، موضعی متفاوت داشت و حمایت خود را از جبهه پولیسارو، استقلال‌طلبان صحرای غربی، اعلام نمود. این جانب‌داری مسئولین کشور مراکش را عصبانی کرد و باعث اعتراض آنان شد.

با شروع جنگ بین ایران و عراق، مراکش مواضع خود را به طور کامل مشخص کرده و حمایت خود را از عراق اعلام نمود و در این راستا میلیاردها دلار برای احیای نیروهای زمینی عراق هزینه کرد. علاوه بر این، به دستور پادشاه وقت این کشور، ملک حسن،  افسرانی از کشور مراکش به عراق فرستاده شدند تا  اصول بازجویی و شکنجه اسرائیلی را به نیروهای بعثی عراق آموزش دهند. همه این مسائل در کنار هم باعث قطع روابط بین دو کشور گردید. در نهایت وزارت امور خارجه ایران در سال دی ۱۳۵۹ قطع ارتباط ایران با مراکش را اعلام نمود و ساعاتی بعد این خبر به تایید مقامات مراکشی نیز رسید.

روابط گردشگری بین دو کشور ایران و مراکش

سال‌ها طول کشید تا دو کشور توانستند توافقاتی را باهم انجام داده و روابط سیاسی بین ایران و مراکش را بهبود بخشند. البته این روابط تا زمان مرگ ملک حسن چندان گسترده نبود، اما هیئت‌هایی بین دو کشور ردوبدل میشد و سفارت‌خانه‌ها نیز فعالیت خود را انجام می‌دادند. این داستان به همین منوال پیش رفت  تا این‎که کشور مراکش در اواخر اسفند ۱۳۸۷  قطع روابط دیپلماتیک خود را با ایران اعلام نمود. دولت مراکش دلیل این کار را سیاست‌های تهران در قبال بحرین و رباط عنوان نموده و آن را غیرقابل قبول دانست.

با روی کار آمدن دولت یازدهم، وزارت خارجه ایران و مراکش گفتگوهایی را باهم انجام داده و به توافقاتی رسیدند که در نهایت منجر به راه‌اندازی دوباره سفارت‌خانه‌های دو کشور شد. با مبادله سفیر بین دو کشور در سال 1393، روابط گردشگری بین ایران و مراکش آغاز گشت. بسیاری از تورهای گردشگری، مراکش را در لیست سفرهای خود قرار دادند که با استقبال گسترده‌ای از ایرانیان نیز روبرو شد. سفر به مراکش تا اردیبهشت سال 1397 ادامه داشت تا این‌که کشور مراکش قطع روابط یک‌طرفه خود را اعلام نمود. دولت مراکش این بار دلیل قطع روابط را همکاری یکی از دیپلمات‌های ایرانی با جبهه پولیساریو عنوان کرد. اتهامی واهی که از طرف وزارت امور خارجه ایران به طور کامل رد شد. وزیر خارجه مراکش در پی این اتهام سفارت‌خانه کشورش در ایران را تعطیل نمود و  اعلام کرد سفیر ایران در مراکش را نیز اخراج خواهد کرد.

سفر به مراکش برای ایرانیان

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، سفر به مراکش به مدت 5 سال ادامه داشت. مبادلات گردشگری دو کشور روزبروز در حال افزایش بود و به نظر می‌رسید گسترش این مبادلات بر روی روابط دیپلماتیک دو کشور نیز تاثیرگذار باشد، اما داستان طور دیگری پیش رفت. سیاست یک‌جانبه دولت مراکش که به اعتقاد کارشناسان به علت فشارهای آمریکا، اسرائیل و عربستان صورت گرفته بود، تاثیر منفی بر روی گردشگران دو کشور داشته و باعث حذف مراکش از لیست سفر تورهای گردشگری شد. با این‌که هیچ دستورالعملی در مورد قطع مبادلات گردشگری بین دو کشور صادر نشده بود، اما تعطیلی سفارت‌خانه‌ها باعث توقف صدور ویزا شده و سفر به مراکش برای ایرانیان امکان‌پذیر نیست.

در این مقاله در مورد سفر به مراکش برای ایرانیان صحبت کرده و  دلایل قطع ارتباط ایران با مراکش را توضیح دادیم.  همان‌طور که گفتیم، کشور ایران به مدت 5 سال روابط خوبی با مراکش داشته و مبادلات گردشگری گسترده‌ای را نیز با این کشور انجام داده است. در اردیبهشت سال 1397 کشور مراکش روابط خود را به صورت یک‌طرفه با ایران قطع نمود. این امر منجر به تعطیل شدن سفارت‌خانه مراکش در ایران شد و هیچ‌ راهی برای صدور ویزا باقی نگذاشت. با توجه به روابط سیاسی ناآرامی که بین دو کشور وجود دارد،  در حال حاضر امکان مذاکرات وجود نداشته و هیچ تاریخ مشخصی برای بازگشایی دوباره سفارت‌خانه‌ها و صدور ویزا برای اتباع دو کشور در دست نیست. امید است در آینده‌ای نزدیک، با تغییر دولت‌ها و شاید تغییر سیاست‌های دو کشور، توافقاتی در زمینه گردشگری انجام شده و  امکان سفر به مراکش برای ایرانیان فراهم شود.