مدرسه‌ی دارالفنون تهران | آدرس، تصاویر و راهنمای بازدید از مدرسه‌ی دارالفنون

قطعا نام دارالفنون برایتان آشناست، مدرسه‌ای مدرن و پر از امکانات که با ایده و به دستور امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. اولین دانشگاه مدرن ایران که افراد بسیار مهمی همچون کمال الملک در آن تحصیل کردند. در این مقاله قصد داریم تا این مدرسه را معرفی کرده و شما را با معماری و ویژگی‌های این بنای دیدنی آشنا کنیم، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

مدرسه‌ی دارالفنون تهران

امیرکبیر در مدت 3 سال و اندی که صدر اعظم ایران بود فعالیت‌های بسیاری برای ایران و ایرانی انجام داد که یکی از مهم‌ترینِ آن‌ها، دستور ساخت مدرسه‌ی دارالفنون بود. مدرسه‌ای که عنوان اولین مدرسه و دانشگاه مدرن ایران را از آنِ خود کرده و تاثیر بسزایی در تعلیم و تربیت بزرگانی همچون کمال الملک، جلال آل احمد، محمدعلی فروغی و صادق هدایت داشته است. در این مدرسه رشته‌های بسیار مهمی همچون ریاضی، پزشکی، داروسازی، موسیقی، نقاشی، مهندسی، توپخانه، سواره نظام، پیاده نظام، زبان‌های خارجی و... تدریس می‌شد، به طور کلی هدف اصلی ساخت این مدرسه بالا بردن سطح دانش، فرهنگ و شعور اجتماعی جوانان ایرانی بود. معماری دیدنی و تاثیر بسزای مدرسه‌ی دارالفنون در ارتقای علم و دانش ایرانیان سبب شد که این مکان در تاریخ 25 تیرماه سال 1367 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد. از جمله جاذبه‌های مهم تهران که در نزدیکی مدرسه‌ی دارالفنون قرار دارند و بازدید از آن‌ها لذت فراوانی دارد می‌توان به موزه‌ی آبگینه و سفال، عمارت دبیرالملک، موزه‌ی مردم شناسی، سردر باغ ملی، کاخ گلستان، موزه‌ی صلح، عمارت مسعودیه و بیشمار جاذبه‌ی تاریخی دیگر اشاره کرد.

تاریخچه‌ی مدرسه‌ی دارالفنون

ایده‌ی اولیه‌ی ساخت مدرسه‌ی دارالفنون را امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه وقتی داد که به روسیه سفر کرده و مدارس جدید و مراکز علمی آن‌ها را دید، او وقتی به ایران بازگشت ابتدا از ناصرالدین شاه اجازه‌ی ساخت مدرسه را گرفت، سپس با میرزا رضا مهندس باشی (یکی از اولین کسانی که برای آموختن مهندسی به انگلیس فرستاده شده بود) صحبت کرد تا او بنای مدرسه را طراحی کند. بعد از طراحی بنا، وظیفه‌ی ساخت آن به محمدتقی خان معمارباشی واگذار شد. امیرکبیر مکان ساخت مدرسه را شخصا انتخاب کرد، محوطه‌ای وسیع در شمال سفارت روسیه و بین خیابان‌های ناصری و الماسیه. ساخت مدرسه‌ی دارالفنون یک سال طول کشید، این مدرسه در سال 1230 هجری شمسی افتتاح شد. مدتی بعد از شروع ساخت مدرسه امیرکبیر شخصی به نام جان داوود را مسئول انتخاب معلم‌های مدرسه از کشور اتریش کرد، او به اتریش رفته و پس از مدتی با 7 معلم که 6 تا از آن‌ها اتریشی و یکی ایتالیایی بود به ایران بازگشت. متاسفانه حدود 2 هفته قبل از افتتاح مدرسه، امیرکبیر به دستور ناصرالدین شاه کشته شد و هرگز نتوانست افتتاح مدرسه‌ای را که اینقدر برایش زحمت کشیده بود ببیند. در هنگام گشایش مدرسه‌ی دراالفنون، 114 دانش آموز در کنار 7 معلم کار خود را آغاز کردند، در ابتدا 7 رشته‌ی مهم در این مدرسه تدریس می‌شد اما به مرور زمان بر تعداد رشته‌های درسی، اساتید و دانش آموزان افزوده شد، شاگردان اولیه‌ی مدرسه‌ی دارالفنون فرزندان افراد مهم و ثروتمند دربار بودند. اما به مرور دانش آموزانی از تمام طبقات اجتماعی وارد مدرسه شده و نخبگان و آینده سازان ایران از آن خارج شدند. دانش آموزانی که نمرات خوبی می‌گرفتند علاوه بر اینکه به مقرری‌اشان اضافه می‌شد می‌توانستند در ابتدا به عنوان دستیار معلم و پس از اتمام تحصیلات به عنوان استاد در مدرسه مشغول شوند. در سال 1308 هجری شمسی پس از 80 سال مدرسه‌ی دارالفنون تخریب و به دستور میرزا یحیی خان اعتماد الدوله ساختمانی با طراحی معمار روس نیکولاس مارکوف مدرسه‌ی جدیدی در همان مکان ساخته شد. در سال 1317 بخش نظام و طب از دارالفنون جدا و مدرسه به دبیرستان تبدیل شد و تا سال 1357 نیز با همین کاربری به فعالیت خود ادامه داد. بعد از انقلاب این مکان به مرکز تربیت معلم و بعدها به بخشی از وزارت آموزش و پرورش بدل شد. از سال 1368 تا 1375 مدرسه تعطیل بود تا اینکه مرمت و بازسازی شد و در سال 1398 در معرض بازدید عموم قرار گرفت. امروزه مدرسه‌ی دارالفنون به موزه تبدیل شده و یکی از جاهای دیدنی تهران به شمار می‌رود.

علت نامگذاری مدرسه‌ی دارالفنون

در نوشته‌های قدیمی ایرانی، مثلا خاطرات ایرانی‌هایی که در دانشگاه‌های اروپایی تحصیل می‌کردند به جای واژه‌ی دانشگاه از دارالفنون استفاده می‌شده، به عنوان مثال دارالفنون پاریس یا دارالفنون لندن، این نام از واژه‌ی Polytechnic انگلیسی گرفته شده است. وقتی مدرسه‌ی دارالفنون تاسیس شد در ابتدا نامی نداشت و از آن با نام‌هایی نظیر معلم خانه، تعلیم خانه، مکتب خانه‌ی پادشاهی، مدرسه‌ی نظامیه و مدرسه‌ی جدید یاد می‌کردند. بعدها نام دارالفنون روی این مدرسه گذاشته شد، نامی که به حق برازنده‌ی این دانشگاه مدرن بود.

معماری مدرسه‌ی دارالفنون

مدرسه‌ی دارالفنون از معماری دیدنی و بخش‌های جذابی برخوردار است، معماری اولیه‌ی مدرسه به این صورت بود که این مدرسه یک حیاط اصلی داشت که حوضی در مرکز آن قرار گرفته و در 4 طرف این حیاط اتاق‌ها یا کلاس‌های مدرسه دیده می‌شدند، 50 اتاق مربع شکل به ضلع 4 متر، در ابتدا تمام این اتاق‌ها یک درب ورودی و یک پستو داشتند، اما بعدها پستوی برخی از اتاق‌ها تخریب و به درب ورودی تبدیل شد. کلاس‌ها دارای تزئینات چشم نوازی شامل گچبری، نقاشی و... بودند و محل نشستن معلم روی یک سکو کمی بالاتر از بقیه‌ی قسمت‌های کلاس تعبیه شده بود. وقتی در سال 1308 مدرسه‌ی دارالفنون تخریب و بنای جدیدی در آن ساخته شد شکل کلی بنا تغییر کرد. عمارت اصلی به شکل مستطیل است بنایی 2 طبقه که در هر 4 گوشه دارای یک پلکان مارپیچ می‌باشد که طبقات را به هم متصل می‌کنند، در قسمت بیرونی پله‌ها نرده‌های آهنی کار گذاشته شده است. دروازه‌ی ورودی مدرسه یکی از قسمت‌های تماشایی آن است، این ورودی در شمال شرقی مدرسه قرار دارد و پشت آن یک هشتی وجود دارد که از طرف دیگر به حیاط مدرسه می‌رسد. دروازه‌ی مدرسه درواقع طاقی بلند و زنجیره‌ای است که دو ستون بلند نقره‌ای رنگ در دو طرف آن قرار دارند، دو لنگه درب چوبی به رنگ قهوه‌ای نیز محل ورود است، در بالای این درب‌ها کتیبه‌ای با کاشی‌های آبی رنگ قرار گرفته که روی آن نام دارالفنون و سال ساخت آن نوشته شده است. ساختمان کنونی مدرسه 32 کلاس دارد، سالن غذاخوری، سالن آمفی تئاتر، سکوی نمایش و... از دیگر بخش‌های مدرسه‌ی دارالفنون هستند.

زمان و شرایط بازدید از مدرسه‌ی دارالفنون

برای بازدید از مدرسه‌ی دارالفنون می‌توان از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 صبح تا 4 بعدازظهر به این مکان مراجعه کرد، دارالفنون در روزهای پنج شنبه، جمعه و تعطیل بسته بوده و امکان بازدید از آن در این روزها وجود ندارد. بازدید از مدرسه‌ی دارالفنون رایگان است و برای ورود به آن نیازی به خرید بلیط نیست.

مسیر دسترسی به مدرسه‌ی دارالفنون

برای بازدید از مدرسه‌ی دارالفنون باید ابتدا خود را از هر جایی که هستید به تهران برسانید، منطقه‌ای که این بنا در آن قرار گرفته در منطقه‌ طرح ترافیک قرار دارد، به همین دلیل با خودروهای فاقد مجوز طرح ترافیک نمی‌توان به این نقطه رسید. بهترین روش برای رسیدن به مدرسه‌ی دارالفنون، استفاده از وسایل نقلیه‌ی عمومی است، با اتوبوس‌هایی که مقصدشان پایانه‌ی فیاض بخش یا امام خمینی است به راحتی می‌توان به نزدیکی دارالفنون رسید. اگر بخواهید از مترو برای رسیدن به این بنا استفاده کنید باید در ایستگاه امام خمینی متروی تهران که از طریق خطوط 1 و 2 قابل دسترسی است از قطار پیاده شده و با یک پیاده روی کوتاه خود را به مدرسه‌ی دارالفنون برسانید. در مطلب تهران گردی کامل‌ترین راهنما را برای بازدید از جاذبه‌های تهران در اختیارتان قرار داده‌ایم.

آدرس: استان تهران، شهر تهران، میدان توپخانه (امام خمینی)، خیابان ناصرخسرو، پلاک 266، مدرسه‌ی دارالفنون تهران

در این مقاله با مدرسه‌ی دارالفنون تهران آشنا شدیم، معماری و بخش‌های مختلف آن را برایتان شرح داده و نکات مربوط به بازدید از این اثر تاریخی را در اختیارتان قرار دادیم. مدرسه‌ی دارالفنون اولین دانشگاه مدرن ایران است که به دستور امیرکبیر ساخته شد، افراد سرشناسی از آن فارغ التحصیل شدند و امروزه به عنوان موزه و جاذبه‌ای گردشگری کاربرد دارد، همچنین با سایت کایت میتوانید با بهترین تیم گردشگری به تورهای داخلی و تور های خارجی بروید و تجربه های جدید کسب کنید ... همچنین میتوانید به صفحه رزرو تور اقساطی مراجعه فرمایید.