سوغات همدان | از همدان چی بخریم؟

همدان یکی از استان‌های غربی ایران است که در منطقه‌ای سرد و کوهستانی قرار دارد، این منطقه با وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعدد، به یکی از قطب‌های گردشگری کشورمان تبدیل شده است. شاید گشت و گذار در طبیعت زیبای همدان و بازدید از آثار تاریخی آن جذاب باشد، اما در همدان تفریح هیجان انگیز دیگری وجود دارد و آن هم گشتن در بازارهای سنتی و خرید سوغات معروف این شهر و شهرهای اطراف آن است. شهرهای مختلف استان همدان سوغات متنوع و منحصربفردی دارند که کمتر گردشگری می‌تواند این سوغات را ببیند ولی آن‌ها را نخرد! در این مقاله قصد داریم به استان همدان سفر کرده به شهرهای مختلفش سر بزنیم و با سوغات هر یک آشنا شویم، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله‌ی جذاب با ما همراه باشید. شما می‌توانید با 10 مقصد برتر گردشگری همدان، در مطلب طبیعتگردی دراستان همدان آشنا شوید.

سوغات خوراکی همدان

• برساق

برساق نوعی شیرینی محلی است که در چند استان غربی کشور مانند کردستان، کرمانشاه و همدان پخته می‌شود، اما نوع همدانی آن طعمی خاص و ظاهری متفاوت دارد. خمیر برساق از آرد، تخم مرغ، شکر، روغن، شیر، زردچوبه و هل به دست آمده، با وردنه پهن شده و به شکل خمیرهای گرد در روغن سرخ می‌شود. برساق همدان دو نوع ساده و مغزدار دارد که پودر گردو، پودر پسته، پودر بادام، دارچین، هل و شکر مواد داخلی نوع مغزدار آن را تشکیل می‌دهند.

• انگشت پیچ

انگشت پیچ یکی از خاص‌ترین، خوشمزه‌ترین و قدیمی‌ترین سوغات همدان است، این خوراکی سفید رنگ از سفیده‌ی تخم مرغ، شکر، گلاب، جوهرلیمو و آب تشکیل شده و بافتی شبیه به عسل دارد. قدمت این خوراکی به بیش از 100 سال پیش برمی‌گردد، از آنجا که از گذشته انگشت را داخل ظرف انگشت پیچ کرده و این خوراکی را مثل عسل دور انگشت پیچیده و با انگشت می‌خوردند، نام انگشت پیچ را بر روی آن گذاشته‌اند.

• باسلوق

شاید باسلوق سوغات شهرهای زیادی در ایران باشد، اما باسلوق همدان خصوصا باسلوقی که در شهر ملایر تهیه می‌شود، یکی از معروف‌ترین و مرغوب‌ترین انواع باسلوق در کشورمان است. در ملایر باسلوق به دو شیوه آماده می‌شود، در روش اول نشاسته، آب، شکر، گردو و شیره‌ی انگور را با هم مخلوط کرده روی حرارت می‌گذارند تا غلیظ شود، این نوع باسلوق بعد از خنک شدن آماده است. در روش بعدی ابتدا نشاسته، آب، گلاب، هل، شیره‌ی انگور و زعفران را روی حرارت به غلظت رسانده سپس گردوها را با سوزن به نخ کشیده و به مخلوط به دست آمده آغشته می‌کنند، بعد از آن باسلوق‌ها را از جایی آویزان می‌کنند تا خشک و آماده‌ی خوردن شود.

• آب نبات قیچی

آب نبات قیچی یکی از خوش طعم‌ترین و خاطره انگیزترین سوغات همدان است که از مواد ساده‌ای همچون آب، شکر و روغن تهیه شده، با اسانس‌های مختلف به طعم‌ها و رنگ‌های گوناگون درمی‌آید و در نهایت با قیچی به اندازه‌های کوچک بریده می‌شود. لیمویی، پرتقالی، نارگیلی، دارچینی، پسته‌ای، هل‌دار، زنجبیلی و زعفرانی طعم‌های مختلف آب نبات قیچی همدان هستند.

• گز

احتمالا با شنیدن نام گز به یاد اصفهان افتادید، اما باید بگوییم که گز نهاوند (یکی از شهرهای استان همدان) نیز شهرت بسیاری دارد و از سوغات مهم این استان محسوب می‌شود.

• حلوا زرده

یکی دیگر از خوراکی‌های خوشمزه و قدیمی همدان حلوا زرده است، این حلوا از نشاسته، زرده‌ی تخم مرغ، شکر، روغن، زعفران و گلاب تهیه شده و کمی از فرنی غلیظ‌‌تر است. حلوا زرده در همدان بیشتر به عنوان عصرانه استفاده می‌شود، این سوغات معروف همدان به ثبت ملی رسیده است.

• حلوا لوزی

حلوا لوزی یکی از حلواهای معروف همدان است که متعلق به این استان می‌باشد، چون این حلوا را به شکل لوزی برش می‌دهند به آن حلوای لوزی می‌گویند. حلوای لوزی از سبوس گندم، آرد برنج، مغز گردو، زعفران و عسل تهیه شده و در دو رنگ سفید و زعفرانی به فروش می‌رسد.

• کماج

کماج معروف‌ترین سوغات خوراکی همدان است که از ترکیب آرد، شیر، تخم مرغ، شکر، پودر دارچین، گلاب، هل و گردو تهیه می‌شود، کماج دو نوع ساده و مغزدار دارد و در همدان برای صبحانه یا عصرانه استفاده می‌شود.

• صنل

صنل یکی دیگر از شیرینی‌های استان همدان است با این تفاوت که آن را فقط می‌توان در شهرستان نهاوند پیدا کرد، صنل از موادی مانند آرد بو داده، بیسکوییت، روغن، شکر، زنجبیل، دارچین و جوز تشکیل شده و بخاطر وجود مواد مغذی، خواص درمانی بسیاری دارد.

• نان چای

نان چای از شیرینی‌های معروف همدان است که به دلیل قند کمی که دارد، در کنار چای و به عنوان جایگزین قند استفاده می‌شود. این شیرینی از آرد، تخم مرغ، کره، ماست و مقدار کمی پودر قند تشکیل شده وبه شکل‌های مختلفی تهیه می‌شود، نان چای در کنار نام همدان به ثبت ملی رسیده است.

• نان نارگیلی

نان نارگیلی شیرینی محبوب همدانی‌هاست که از آرد سبوس‌دار، تخم گشنیز کوبیده، شکر، نارگیل رنده شده و گلاب تهیه شده و بسیار خوش طعم و پرطرفدار است.

• نان شیرمال

نان شیرمال سوغات شهرهای بسیاری در ایران است، اما شیرمال همدان طعمی بی نظیر دارد که هیچ گاه از خاطرتان نخواهد رفت. نان شیرمال همدان از موادی همچون شیر، شکر، آب، زعفران، گلاب، هل و... تشکیل شده و در میان شهروندان همدانی و گردشگران محبوبیت فراوانی دارد.

• چای بغدادی

برخلاف نام چای که در ابتدای اسم این خوراکی می‌بینید، چای بغدادی نوعی خوردنی خاص و خوش طعم است که در همدان تهیه شده و در کنار چای سرو می‌شود. در تهیه‌ی این خوراکی از موادی مانند زنجبیل، دارچین، میخک و هل که طبع گرمی دارند استفاده می‌شود، به همین دلیل آن را برای مصرف در فصل‌های سرد مناسب می‌دانند. چای بغدادی یا به جای قند در کنار چای قرار می‌گیرد یا آن را به شکل چای یا دمنوش دم می‌کنند یا اینکه آن را در آب حل کرده و به صورت شربتی خنک در تابستان می‌نوشند.

• عسل

شاید تعجب کنید اما عسل همدان یکی از پرخاصیت‌ترین و معروف‌ترین عسل‌های ایران است که به دلیل رواج زنبورداری در جای جای این استان، یافت می‌شود، عسل همدان طعم فوق العاده‌ای دارد و از سوغات آن به شمار می‌رود.

• حلوا ارده

حلوا ارده‌ی همدان نیز یکی از سوغات معروف این استان است که در وعده‌ی صبحانه استفاده شده و از ارده، کنجد، تخم مرغ وهل تهیه می‌شود.

• شیره‌ی انگور

در استان همدان خصوصا شهرستان ملایر، باغ‌های انگور بسیاری وجود دارد، این انگورها پس از رسیدن جمع آوری شده و مقدار زیادی از آن‌ها به شیره‌ی مرغوبی تبدیل می‌شود که از سوغات همدان است. شیره‌ی انگور همدان خاصیت فراوانی دارد و برای درمان کم خونی بسیار مفید است.

• خشکبار

خشکبار همدان یکی از معروف‌ترین سوغات این استان است، بادام، گردو، کشمش، مویز، قیسی و میوه‌های خشک شده از خشکبار همدان به شمار می‌روند که بسیار خوش طعم هستند.

صنایع دستی همدان

• سفال

شاید معروف‌ترین سوغات همدان سفال این استان باشد که متعلق به 800 تا 1000 سال پیش است، لالجین که یکی از شهرستان‌های همدان می‌باشد پایتخت سفال ایران شناخته شده و سفال‌های مرغوبی دارد. هرچند در شهرهای دیگر همدان نظیر تویسرکان، کبوردآهنگ و ملایر نیز سفال‌های باکیفیتی تولید می‌شود. سفال همدان در طرح‌ها و رنگ‌های متنوع و با قیمتی مناسب در تمام شهرهای این استان عرضه می‌شود.

• محصولات چوبی

محصولات چوبی از دیگر سوغات محبوب همدان هستند، در شهرهای مختلف این استان مانند ملایر و تویسرکان انواع هنرهای مرتبط با چوب مثل منبت کاری، خراطی، معرق کاری و نازک کاری انجام گرفته و محصولات متنوع چوبی نظیر ظروف چوبی، تابلو، جعبه و... که همه کار دست هنرمندان هستند به عنوان سوغات در این استان به فروش می‌رسد.

• چرم

چرم سازی در همدان هنری قدیمی و متعلق به 3 هزار سال قبل است، اولین کارخانه‌های چرم سازی سنتی ایران، بیشترین تعداد دباغ خانه و نخستین کارخانه‌ی تولید چرم ماشینی به همدان نسبت داده شده است. چرم همدان در گذشته بسیار پرآوازه بوده، اکنون نیز به عنوان سوغاتی گرانبها از این استان شناخته می‌شود.

• طلا و نقره کوبی

طلاکوبی نام هنری در همدان است که در آن با آب طلا روی اجسامی با جنس‌های مختلف شکل‌های زیبایی می‌کشند. طلاکوبی روی فولاد، سرامیک، نقره و شیشه انجام شده و اجسام طلاکوب قیمت بالایی دارند. طرح‌هایی که با طلا روی اجسام کشیده می‌شود عبارتند از: بته جقه، اسلیمی، گل و بلبل، ختایی و... .

• قلم زنی

قلم زنی هنری قدیمی در همدان است که برخی آن را دارای 5 هزار سال قدمت می‌دانند، این هنر روی طلا، نقره و مس انجام شده و نتیجه‌ای خیره کننده دارد. از جمله وسایلی که به هنر قلم زنی مزین می‌شوند می‌توان به گلدان، پارچ، فنجان، کاسه، سینی، جام و... اشاره کرد.

• شیشه‌گری

شیشه‌گری از دیگر هنرهای مهم همدان است که قدمتی بالغ بر هزاران سال دارد، اشیای شیشه‌ای موزه‌ی آبگینه که از همدان به دست آمده گواه این مدعاست. کارگاه‌های شیشه‌گری بسیاری در این استان هستند که ظروف و اشیای شیشه‌ای تولید کرده و به عنوان سوغات در اختیار گردشگران قرار می‌دهند.

• فرش

هنر فرش بافی از جمله هنرهای قدیمی و پرطرفدار در ایران است که همدان هم به دلیل تولید نخ باکیفیت، توانسته در این هنر اصیل حرفی برای گفتن داشته باشد. فرش همدان بیشتر در ملایر و کبوردآهنگ و با استفاده از نخ‌هایی بافته می‌شود که به صورت دست ریس و با رنگ طبیعی تولید شده و طرح‌های هندسی شکسته دارد. همچنین گلیم که نوعی قالی بدون گره است و به وسیله‌ی عشایر بافته می‌شود و جاجیم که درواقع زیراندازی از جنس پشم و پنبه است نیز سوغات ارزشمند استان همدان به شمار می‌روند.

• مروار (سبد) بافی

مروار نام چوب نوعی درخت به نام سرخ بید است، این درخت در برخی شهرهای ایران مثل ملایر، کرج و مراغه می‌روید و چوب انعطاف پذیری دارد. در هنر مرواربافی چوب این درخت را جدا و به چند قسمت تقسمیم کرده سپس در آب می‌جوشانند. بعد پوست رویی آن‌ها را گرفته، لایه‌ی داخلی را خشک کرده با آن انواع وسایل مختلف همچون سبد، لوستر، میز، مبل، صندلی، شکلات خوری و... می‌بافند.

در این مقاله شما را به همدان زیبا برده و با سوغات این منطقه آشنا کردیم، آشنایی با سوغات همدان، خرید آن‌ها و هدیه دادنشان به عزیزان، در کنار لذت بردن از طبیعت دیدنی و جاذبه‌های تاریخی این استان، می‌تواند تجربه‌ای فراموش نشدنی را از یک سفر جذاب برای هر گردشگری رقم بزند.